Балаларға арналған тыныс алу гимнастикасы
Жедел бронхиттен сауығу кезеңінде тыныс алу гимнастиканы жасау ұсынылады1.
Тыныс алу жаттығуларының мақсаты - гипоксияға төзімділікті жоғарлату, ағзаның бейімделу қасиеттерін күшейту2.
 |
Егер баланың дене қызуы көтерілсе, онда ол азайғанша күту керек. Тыныс алу жаттығуларын дәрігермен кеңескеннен кейін ғана жасаңыз. |
Тыныс алу жаттығуларының алдында қақырық түсіретін дәріні беру керек.
Тыныс алу жаттығуларын орындаудың негізгі ережелері:
- Жаттығуларды оң эмоциялармен жасаңыз.
- Орындаудың баяу қарқыны ағзаны оттегімен байытуға мүмкіндік береді.
- Демді тек мұрын арқылы алу керек, дем шығару фазасы дем алу фазасына қарағанда 1,5-2 есе ұзағырақ болуы керек.
- Жаттығулар жиынтығын жақсы желдетілетін жерде немесе таза ауада жүргізілу керек.
Тыныс алу жаттығулары күніне 2 рет жүргізіледі: таңертең және кешке
Тыныс алу жаттығуларының алдында қақырық түсіретін дәріні беру керек.
«Кернейші»
Бастапқы позиция (БП) - орындықта отырып, қолды түтік тәрізді ұстап, аузыға дейін көтеріңіз. Мұрынмен дем алыңыз және «п-ф-ф-ф» дыбысының қатты айтылуымен баяу дем шығарыңыз. 4-5 рет қайталаңыз.
«Ботқа қайнап жатыр»
Бастапқы позиция (БП) - орындықта отыру, бір қолды асқазанға, екінші қолды кеудеге қою. Тыныс алғанда, ішіңізді тартып, кеудеге ауа толтырып, сосын дем шығарғанда кеудеңізден ауаны шығарып, асқазаныңызды босаңсытыңыз. 1-2 минут орындаңыз.
«Әтеш»
Бастапқы позиция (БП) - тік тұрыңыз, аяқтарыңыз бір бірінен алшақтау, қолдарыңыз төмен. Дем алу кезінде қолдарыңызды екі жаққа көтеріңіз, содан кейін дем шығарған кезде қолдарыңызды төмен түсіріп, «ку-ка-ре-ку» дыбысымен жамбасыңызға ұрыңыз. 5-6 рет қайталаңыз.
«Сағат»
Бастапқы позиция (БП) - тік тұрыңыз, аяқтарыңыз бір бірінен алшақтау. Дем алу кезінде екі қолды тіке ұстап алға қарай көтеріңіз, бастан жоғары көтеріп, содан кейін дем шығарған кезде «тик-так» дыбысымен алға және артқа қойыңыз. 10-12 рет қайталаңыз.
«Паровоз»
Бөлмені айнала жүріп, қолдарыңызбен кезек-кезек қозғалыс жасап, 20-30 секунд бойы дем шығарғанда «чух-чух-чух» деп айтыңыз.
«Сорғы»
Бастапқы позиция (БП) - түзу тұру, аяқты бір біріне жақындатып қою, қолды дененің бойымен созу. Мұрынмен дем алыңыз, дем шығарғанда денеңізді бүйірге еңкейтіп, қолыңызды дене бойымен сырғытып «с-с-с» дыбысын созып ұзақ айтыңыз. Дем алған кезде денеңізді тіке ұстап, дем шығарған кезде басқа жаққа еңкейіңіз. 6-8 рет қайталаңыз.
«Үлкен болып өсу»
Бастапқы позиция (БП) - тік тұру, екі аяқ бірге. Дем алу кезінде қолдарыңызды жоғары көтеріңіз, қарқынды көтеріп созылыңыз, башпайларыңызбен көтеріліңіз; дем шығарған кезде қолыңызды төмен түсіріп, башпайдан толық табанға тұрып «y-x-x-x» дыбысын айтыңыз. 4-5 рет қайталаңыз.
«Қаздар ұшады»
Залдың ішінде баяу жүру. Дем алу кезінде қолыңызды екі жаққа көтеріңіз, дем шығарғанда төмен түсіріңіз, ұзын «г-оо-оо-оо» деп. 1-2 минут орындаңыз.
Қолданылған әдебиет тізімі:
1. Клиникалық ұсыныстар. Балалардағы жедел бронхит. Ресейдің педиатрлар одағы.
2. Василевский И.В. Бронхитпен ауыратын балалар мен жасөспірімдерді оңалту принципі. Балалар пульмонологиясы: мәселелер мен шешімдер. М.: Медпрактика-М, 2012. Шығарылым. 12. 231–233 беттер.